Als er in ons land Tamilvluchtelingen uit Sri Lanka wonen, komt dit door de geschiedenis van onderdrukking, discriminatie en oorlog. In 2009 kwam er een einde aan 30 jaar burgeroorlog. Dat gebeurde met een bloedig offensief waarbij tienduizenden doden vielen, er wordt gesproken over 75.000 doden.
Die burgeroorlog was het resultaat van de opeenstapeling van tekorten en een regime dat het falen op sociaal vlak verstopte achter een nationalistische politiek van verdeel-en-heers. De Britse kolonisten waren dan wel verdwenen, de erfenis van verdelen om te heersen bleef meer dan ooit overeind.
In 1977 kwam er een rechtse regering aan de macht met een hard neoliberaal programma. In 1980 was er een algemene staking waarin de linkse militanten van NSSP (Nieuwe Socialistische Partij, opgericht uit onvrede met de koers van de oude socialistische partij) een grote rol speelden. De regering deed beroep op nationalisten om de staking te breken en trad zelf ook bijzonder repressief op. De harde repressie maakte het moeilijk om een overwinning te bekomen.
Het is in de nasleep hiervan dat in juli 1983 – ‘Black July’ – een maand van geweld plaats vond waar de arbeidersbeweging onvoldoende op kon antwoorden. Er waren aanslagen op Tamils en dat werd ondersteund door verschillende ministers. Tamils werden levend verbrand, winkels en huizen van Tamils werden verwoest. De regering maakte van de rellen gebruik om links te verbieden. Het geweld tegen de Tamils versterkte de burgeroorlog, het verbod van de linkerzijde maakte het moeilijk om te reageren. Onder de radicaliserende Tamils kon de guerrillagroep LTTE (Tamil Tijgers) een grotere aanhang uitbouwen. Tegelijk waren er naar schatting 150.000 vluchtelingen, waarvan er veel in Groot-Brittannië en Canada terecht kwamen.
Doorheen de burgeroorlog waren er periodes van relatieve vrede en zelfs van vredesonderhandelingen en wapenstilstanden. Op het begin van deze eeuw nog kwam het tot een wapenstilstand waarbij er ook contact mogelijk werd tussen de bevolking in het zuiden en de Tamils in het noorden en het oosten van Sri Lanka. Dat gebeurde nadat zowat 65.000 doden waren gevallen en miljarden werden uitgegeven aan de oorlog. De LTTE slaagde in in deze periode echter niet in om een brede beweging met democratische betrokkenheid van onderuit te vestigen. De militaire hiërarchie en methoden bleven overeind.
In 2004 kwam er een belangrijk keerpunt met de tsunami die voor dood en vernieling zorgde in Sri Lanka. De enorme middelen voor de hulpoperaties werden door de regering en het establishment gebruikt om zichzelf te verrijken en een grotere economische machtsbasis uit te bouwen. De grootste schade werd aangericht in het oosten en het noorden van het land, maar de meeste hulp ging naar het zuiden. Tegelijk werd een chauvinistisch offensief gevoerd als voorbereiding op een militaire operatie om de Tamil bevolking vanaf 2006 af te slachten.
De burgeroorlog werd in mei 2009 beëindigd met een heus bloedbad waarbij in de eindfase alleen naar schatting 75.000 doden vielen. Het regime werd beschuldigd van oorlogsmisdaden, maar de internationale gemeenschap trad niet op om de economische banden met het land te behouden.
Verschrikkelijke beelden van oorlogsmisdaden verschenen ook in enkele documentaires van Channel 4. Deze documentaires kan je volledig online bekijken – maar het is niet voor gevoelige kijkers.
Opvolger voor controversiële documentaire over oorlogsmisdaden in Sri Lanka
Tamil Solidariteit 